Thang Máy " Rơi" Tự Do

Ngày nay, thang máy là một phương tiện phổ thông mà ai cũng từng sử dụng. Trong quá trình sử dụng, một số tình huống kỹ thuật xảy ra làm người sử dụng chưa biết cách xử lý hoặc chưa hiểu nguyên nhân. Một trong số các sự cố kỹ thuật mà mọi người hay phản ánh là thang máy RƠI TỰ DO. Vậy, thang máy có thực sự " RƠI TỰ DO"... Câu trả lời khẳng định là không.

Cabine thang máy di chuyển lên / xuống trong hố thang thông qua hệ điều khiển trung tâm, thường gọi là tủ điện điều khiển. Cũng giống như hệ thống máy tính, tùy theo suất đầu tư mà tủ điện điều khiển này hoạt động nhanh / chậm, mượt mà và đáng tin cậy như thế nào. Khi cabine di chuyển thì tủ điều khiển phải luôn xác định được vị trí chính xác của cabine trong hố thang máy để định vị cho hành trình tiếp theo. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó mà tủ điện điều khiển không xác định được vị trí của cabine trong hành trình, gọi đơn giản là mất vị trí (lost position), thì toàn bộ hệ thống phải tạm dừng hoạt động để tủ điều khiển định vị lại vị trí của cabine trước khi thực hiện các hành trình tiếp theo. 

* Khi rơi vào trạng thái mất vị trí, tủ điện điều khiển không xác định được vị trí của cabine trong hố thang máy nên tạm thời hiển thị tầng ( floor indicator) trên bảng điều khiển trong cabine tạm thời không hoạt động. 

* Sau khi tạm dừng, tủ điện điều khiển kiểm tra tất cả các điều kiện an toàn, nếu đầy đủ an toàn thì hệ thống sẽ cho cabine di chuyển với một tốc độ rất chậm để dò tìm vị trí chính xác mới. Trong quá trình di chuyển chậm này, hiển thị trong cabine có báo chiều di chuyển của cabine ( tùy lập trình của mỗi hãng) nhưng không báo số / báo tên các tầng. Hơn nữa, vận tốc di chuyển này là rất chậm nên nếu có khách bị kẹt trong cabine vẫn không cảm giác được là cabine đang di chuyển. 

* Khi cabine chạm đến vị trí định vị mặc định lập trình trước thì hệ thống dừng lại; cabine STOP tại vị trí này. Khi đó hiển thị số trong cabine " trôi" nhanh về vị trí tầng mới. ĐÂY CHÍNH LÀ NGUYÊN NHÂN LÀM CHO NGƯỜI DÙNG CÓ CẢM GIÁC THANG RƠI TỰ DO. 

* Sau khi xác định lại vị trí trong hố thang, hệ thống tủ điện điều khiển hoạt động lại bình thường. Tuy nhiên, tùy theo suất đầu tư hệ thống xử lý tín hiệu của tủ điện điều khiển mà toàn bộ thang máy hoạt động nhanh, mượt mà và đáng tin cậy như thế nào.  

* Tùy theo quan điểm thiết kế của từng hãng mà việc định vị lại vị trí cabine trong hành trình có khác nhau. Với quan điểm thiết kế của các hãng thang máy Nhật Bản ( như HITACHI. Mitsubishi, Fujitec, Toshiba ... ) thì cabine chỉ chạy định vị lại khi trong cabine không có khách (tải trọng trong cabine bằng zero). Khi mất vị trí mà trong cabine vẫn có khách thì các dòng thang máy Nhật sẽ chạy về tầng gần nhất và mở cửa cho khách ra ngoài và chờ cho tới khi tải trọng trong cabine về bằng zero thì cabine tự đóng cửa và chạy định vị lại. Ngược lại, quan điểm thiết kế của các hãng thang máy Âu  Mỹ (như Schindler. Kone, ThysenKrupp, Otis ... ) thì cabine sẽ chạy định vị lại ngay khi bị mất vị trí, cho dù trong cabine có khách hay không có khách (tải trọng trong cabine khác zero). Do vậy, chúng ta chỉ nghe phản ảnh là thang máy rơi " tự do" với các dòng thang Âu Mỹ mà thôi.